Biodiversiteit in het landelijk gebied

Waarom dit lectoraat?

• Het verbinden van landbouw en natuur, dat uit elkaar is gegroeid.
• Draagt bij aan een biodivers landelijk gebied aan verschillende maatschappelijke uitdagingen.
• Belicht ecologische als sociaal-economische baten en laat zo zien dat biodiversiteit loont.
• Brengt in kaart met welke effectieve, betaalbare en gedragen maatregelen de (agro)biodiversiteit kunnen versterken.
• Het lectoraat streeft ernaar om het belang van biodiversiteit structureel in het landbouwonderwijs te integreren.
• Biodiversiteit houdt geen rekening met landsgrenzen en daarom kijkt dit lectoraat breder dan Nederland.

Missie & visie

Natuur en het landelijk gebied zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vandaag de dag lijken ze echter twee afzonderlijke werelden. Natuur wordt beschermd in speciaal aangewezen gebieden, gescheiden van het agrarisch cultuurlandschap. Het lectoraat streeft naar verweving van deze werelden. We willen een biodivers platteland realiseren, de kwaliteit van de landelijke leefomgeving verbeteren en bijdragen aan een robuuste en duurzame landbouwsector.

Onderzoekslijnen

Het lectoraat is nog in oprichting dus van uitgekristalliseerde, afgestemde en breed gedragen onderzoekslijnen is nog geen sprake. Wat volgt zijn de eerste bouwstenen voor mogelijke onderzoekslijnen:

1. Het ontwikkelen en toepassen van innovatieve manieren van biodiversiteitsmonitoring waarmee effecten van maatregelen te volgen en evalueren zijn.
2. Het versterken en borgen van biodiversiteitseducatie, zowel in het (VHL-)onderwijs als in de praktijk.
3. Het verankeren van biodiversiteit in natuur inclusieve verdienmodellen, als randvoorwaarde voor een biodivers landelijk gebied.
4. Het onderzoeken van de bijdrage van een biodiverse inrichting van het landelijk gebied aan de regionale brede welvaart.
5. Het verbinden van regionaal natuurbeheer aan het realiseren van internationale biodiversiteitsdoelen.

Projecten

Het lectoraat heeft zichzelf tot doel gesteld om te werken aan verschillende en uiteenlopende projecten die zijn gericht op het versterken van de agrobiodiversiteit, in combinatie met een streven naar een robuuste en duurzame landbouwsector. De resultaten die met deze projecten worden verkregen, worden geïmplementeerd in onderwijs en educatie, om zo de kwaliteit ervan te verhogen en studenten en het werkveld de nieuwste inzichten bij te brengen.

Lijst met projecten

• Basiskennis Ecologie Boerenlandvogels en Monitoring: centraal in dit project staat het versneld delen van kennis over de ecologie van zowel weidevogels als akkervogels onder agrarische ondernemers en andere terreingebruikers, loonwerkers, erfbetreders, docenten en studenten in het agrarisch onderwijs (hbo, mbo en vmbo).
• Kennisplatform en kennismakelaar boerenlandvogels: dit project richt zich op het ontwikkelen en verspreiden van inhoudelijke en toepassingsgerichte kennis over boerenlandvogels. Dit doet het onder meer via het organiseren van kennisbijeenkomsten en door het plaatsen van praktijkdossiers op het kennisportaal Boerenlandvogels van Groen Kennisnet.
• Life IP Biodiversity for all: in dit project werken BoerenNatuur en HVHL nauw samen om kennis en lesmateriaal uit te wisselen op de belangrijkste thema’s voor natuurinclusieve landbouw. Daarnaast besteedt het project aandacht aan didactische vaardigheden waarmee het lesgeven over deze thema’s kan worden ondersteund.
• Optimalisatie kruidenrijk grasland: dit project is erop gericht praktische handvatten te ontwikkelen om de kwaliteit van extensief kruidenrijk grasland te verbeteren, gericht op zowel de meerwaarde voor de biodiversiteit als het melkveebedrijf. Het lectoraat houdt zich daarbij in het bijzonder bezig met een bedrijfseconomische inpassing van een kruidenrijk grasland in het melkveebedrijf.
• Kruidenrijk grasland Noord-Holland: dit project draait om het monitoren van kruidenrijk grasland en het verschaffen van inzicht in de meerwaarde van een dergelijk biodivers grasland voor boer, natuur en samenleving. Dit wordt gedaan op drie demo locaties, verspreid over drie agrarische collectieven.
• Mei it ferline foarút op ‘e klaai: binnen dit bredere project richt het lectoraat zich eerst en vooral op herstel en een versnelde ontwikkeling van kruidenrijke graslanden als belangrijk onderdeel van het weidevogelbeheer op de klei. In het bijzonder gaat het na welke stappen er nodig zijn voor het bereiken van de juiste milieucondities voor een succesvolle ontwikkeling en vestiging
  van kruiden.
• Boeren, burgers en buitenbeesten: het doel van dit project is een kennissysteem te ontwikkelen dat beschikbare data over predatiedruk uit meerdere bronnen integreert en toepasbaar maakt. Dit om keuzes in biotoop- en populatiebeheer voor het reguleren van de predatiedruk in weidevogelgebieden te onderbouwen.

Kenniskring

De kenniskring bij dit lectoraat (bestaande uit experts, docent-onderzoekers en professionals) deelt en verspreidt expertise (zowel binnen als buiten HVHL), voert onderzoek uit, en draagt bij aan de ontwikkeling van nieuwe kennis. Daarnaast fungeert de kenniskring als een brug tussen theorie en praktijk, wat bijdraagt aan de professionalisering van het werkveld.

Het lectoraat werkt structureel samen met de opleidingen:

• Bedrijfskunde en Agribusiness
• Diermanagement
• Dier- en Veehouderij

Kennispartners:

• BoerenNatuur
• Altenburg & Wymenga
• Centre of Expertise Groen
• Planbureau Fryslân
• Natuurmonumenten
• Rijksuniversiteit Groningen

Daarnaast is lector Martijn van der Heide bijzonder hoogleraar Natuurinclusieve Plattelandsontwikkeling aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Meer weten?

Ben je geïnteresseerd geraakt in het lectoraat, of wil je aanvullende informatie? Heb je vragen, tips of suggesties? Aarzel niet en neem contact met ons op. Natuurlijk kan je ook contact met ons opnemen voor lezingen en presentaties in het werkveld en op congressen.

Martijn van der Heide
Lector Biodiversiteit in het Landelijk Gebied

E-mail: martijn2.vanderheide@hvhl.nl
Telefoon: +316 41 75 45 47