Beweiding, één van de vele ecosysteemdiensten van grasland

Lectoraat Grasland en beweiding

Van den Pol heeft een groot internationaal (grasland)netwerk. Ze is van 2022 tot 2024 president van de European Grassland Federation (EGF). Deze stap sluit naadloos aan bij haar loopbaan. Eerst bij de WUR als graslandonderzoeker en nu als lector bij Aeres. Het lectoraat Grasland en beweiding richtte ze in 2015 alleen op en nu werken er zeven mensen. Ze voeren steeds meer onderzoeksprojecten uit. De opgedane kennis wordt meegenomen in het onderwijs. Daarbij is de connectie tussen de studenten en de praktijk erg belangrijk. Er is via de studenten een groot netwerk in de veehouderij.

Onder de studenten begint weidegang steeds meer te leven. Eerst werd er negatief gekeken naar weidegang, omwille van leverbot, hittestress en beweidingsverliezen. Studenten die het thuis toepasten, zwegen hierover. Maar het tij is gekeerd en nu is er veel interesse in beweiden. Studenten zijn goed op de hoogte, zegt van den Pol. "Ik moet nu niet aankomen met de stof die ik acht jaar geleden behandelde."

Beweiding in Europa

Europa kun je globaal verdelen wat betreft beweiding, aldus Van den Pol. Ieder gebied heeft een eigen insteek om wel of niet aan beweiding te doen. Ze legt uit hoe het zit. Grofweg is er minder beweiding in Oost- en Zuid-Europa en meer beweiding in Noord- en West-Europa. In Zweden en Noorwegen geldt er bijvoorbeeld welzijnswetgeving waardoor er verplicht wordt beweid. In Ierland en Engeland heeft beweiding een economisch motief. Geen koeien buiten betekent geen geld verdienen als veehouder.

In het grote midden is een tweedeling aan het ontstaan, ondanks dat de grond en het klimaat uiterst geschikt zijn voor beweiden. Van den Pol: "In landen als Frankrijk en België is het percentage weidegang afgenomen, maar veehouders die weiden zijn daar nog wel in de meerderheid. In Duitsland en Denemarken was ooit heel veel weidegang, dat is nu veel minder."

Lessen van én voor Nederland

In tegenstelling tot Denemarken is er in Nederland een omslag in de beweiding. De sector heeft succesvol het percentage weidegang weten te behouden. Vanaf 2018 is de beweidingsgraad zelfs hoger. Nederland kan leren van de beweidingsduur in Ierland. Daar staan de koeien bijvoorbeeld dag en nacht buiten. In Roemenië is meer kennis over biodiversiteit in grasland. Andere landen kunnen wat leren van de Nederlandse expertise op het gebied van koeien en de combinatie met efficiënt graslandbeheer. De combinatie van weidegang met een automatisch melksysteem of een hoge melkproductie is hier een mooi voorbeeld van.

Ecosysteemdiensten van grasland

Beweiding is één van de ecosysteemdiensten van grasland. Van den Pol wil meer aandacht voor de andere ecosysteemdiensten van grasland. “Boeren leveren melk en kaas, maar ze leveren met grasland veel meer diensten die van belang zijn voor de maatschappij. Koolstofopslag bijvoorbeeld, maar ook een biodivers en mooi landschap.” In Portugal wordt de ecosysteemdienst koolstofopslag door het grasland erkend in een project. Daar is 50.000 hectare kruidenrijk grasland ingezaaid, waarvoor boeren een financiële vergoeding krijgen. "Zulke initiatieven hebben we in Nederland ook nodig", aldus Van den Pol.