Duurzame Zuivel- en Voedselverwerking

Samen met studenten, docenten, projectingenieurs en bedrijven richt het lectoraat zich op de ontwikkeling en toepassing van innovatieve technologieën voor een duurzame productie in de zuivelketen. Voorbeelden hiervan zijn scheidingstechnologie, voor een maximaal gebruik van grondstoffen, en 'milde' processen, waarmee men de maximale voedingswaarde uit producten probeert te halen. Technologieën als deze zijn belangrijk voor zuivelbedrijven op weg naar een eco-efficiënte procesvoering, met een optimale productkwaliteit en zo laag mogelijke productiekosten en milieulasten.

Waarom dit lectoraat?

• Sleutelrol voor het realiseren van de voedseltransitie en gezonde voeding van de groeiende wereldbevolking vervult de voedselverwerking.
• Het toegepaste onderzoek is van cruciaal belang voor het voortvarend ontwikkelen van nieuwe, duurzame productie- en evaluatiemethoden in een samenleving bezorgd om de toekomstige voedselvoorziening.
• De onderzoekers werkzaam binnen het lectoraat werken ook binnen het onderwijs. Studenten maken op deze wijze kennis met de laatste ontwikkelingen op duurzame voedselproductie. Het lectoraat heeft ook een minor ontwikkeld.
• Uitgebreid netwerk binnen de voedingssector, dat samenwerkt met tientallen bedrijven en kennisinstellingen.
• Partner in diverse TKI-consortia en het onderzoeksprogramma Fascinating.

Over de lector

Peter de Jong begon zijn loopbaan in 1986 bij Campina Melkunie in Woerden. Al snel stapte hij over naar NIZO food research in Ede. In de jaren 1990 promoveerde De Jong aan de TU Delft op het onderwerp 'interactie tussen de verandering van eiwitstructuren in melk en de vervuiling van apparatuur'. Onder zijn verantwoording zijn wereldwijd bij talloze zuivelbedrijven de productieprocessen verbeterd. Denk hierbij aan het vergroten van de capaciteit, borgen van de kwaliteit en houdbaarheid van zuivelproducten, en de ontwikkeling van duurzame nieuwe technologieën. Het gebruik van voorspellende computersimulaties loopt als een rode draad door deze verbeteringen.

Sinds 2012 is De Jong vanuit NIZO food research anderhalve dag per week directeur van het onderzoeksprogramma 'Mild Separation for Food Applications' bij het Institute for Sustainable Process Technology in Amersfoort. Daar geeft hij leiding aan het industrieel onderzoeksprogramma dat zich bezighoudt met valorisatie van afvalstromen. De Jong publiceerde meer dan 150 artikelen in wetenschappelijke en technologische tijdschriften.

Missie

Het lectoraat heeft als missie om innovatieve procestechnologieën te ontwikkelen die de voedseltransitie bevorderen. De focus ligt op het optimaliseren van kwaliteit en het verminderen van emissies en kosten. Zo dragen we bij aan de voedselzekerheid in 2050 en daarna. We streven naar de ontwikkeling en implementatie van geavanceerde technologieën die niet alleen de efficiëntie van voedselproductie verhogen, maar ook bijdragen aan de gezondheid van de consument. De zuivelsector geldt hier als voorbeeld voor de gehele voedselketen.

Doel

Met studenten en docenten wordt toegepast (wetenschappelijk) onderzoek uitgevoerd ten behoeve van hoofdzakelijk in Nederland gevestigde zuivelindustrie. Hierbij wordt internationaal samengewerkt met universiteiten en andere kennisinstellingen, maar vooral ook met andere lectoraten. Op basis van het onderzoek wordt het onderwijs continu gevoed met nieuwe kennis en worden de zuivelmodules geüpdate. De zuivelopleiding wil hierdoor internationaal de toponderwijsinstelling voor toegepast zuivelonderzoek en -onderwijs worden.

Onderzoekslijnen

1. Duurzaamheid (eco-efficiency) - Duurzaamheid is cruciaal voor de voedingssector in Nederland, met focus op plantaardige eiwitten en eco-efficiency.
2. Milde processen - Consumenten kiezen voor verse, natuurlijke producten met gezondheidsvoordelen, vereisen milde technologieën voor eiwitgewassen.
3. Data-analyse en AI - Computersimulatie groeit in populariteit in de sector, vooral voor proces-productinteractie, onderwijs, onderzoek en real-time procesaansturing.

Projecten

De projecten binnen het lectoraat zijn gekoppeld aan diverse thema's zoals de eiwittransitie, het kwantificeren en vergelijken van duurzaamheid, ontwikkeling van milde procestechnologie, verduurzaming van eiwitketens en het toepassen van computermodellen en AI.

• Ontwikkeling Ultra Mild Preservation (UMP) - Binnen het FACT wordt een door NIZO en VHL ontworpen procestechnologie geïnstalleerd waarbij vloeibare levensmiddelen binnen 1 seconde kunnen worden gepasteuriseerd of gesteriliseerd.
• Vergelijken van duurzaamheid van diverse voedingsmiddelen – Een nieuwe methode voor het vergelijken van de carbon footprint van zuivel en plantaardige alternatieven op basis van nutriënten, eiwitkwaliteit en boerderij management.
• Ontwikkeling van een continue ricotta-productie – Op Terschelling wordt een duurzame kaasfabriek gebouwd waar de wei wordt verwerkt tot ricotta. Het lectoraat heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van het continue proces (gangbaar is het minder efficiënte batchproces).

Kenniskring

De kenniskring bestaat momenteel uit experts van het ARC en docenten uit het onderwijs. Op dit moment zijn dat:

• Jan Heijenga (docent CT)
• Franciska Woudstra (docent VT)
• Koos de Vries (docent VT)
• Koos Oosterhaven (manager FACT)
• Marije Strikwold, (associate lector)
• Inge de Vries (projectmanager ARC)
• Jacob Duinstra (coördinator master IDCM)

(Bron foto: Thinkstock)